Arabuluculuk Nedir?

Arabuluculuk, iki ya da daha fazla taraf arasında çıkan anlaşmazlıkların çözülmesi amacıyla, tarafsız ve bağımsız bir üçüncü kişinin (arabulucu) yardımını kullanarak gerçekleştirilen bir çözüm yöntemidir. Arabulucu, tarafların anlaşmazlıklarını çözmelerine yardımcı olmak amacıyla rehberlik eder, ancak karar vermez. Taraflar, arabulucunun önerilerine uymak zorunda değildir; süreç gönüllüdür ve tarafların rızasıyla yürütülür.

Arabuluculuk, mahkeme dışında bir alternatif çözüm yöntemi olarak öne çıkar ve tarafların daha hızlı, daha düşük maliyetli ve gizli bir şekilde sorunlarını çözmelerini sağlar. Çoğu zaman, özellikle ticari ve iş hukuku gibi alanlarda, uzun süren mahkeme süreçlerine göre daha hızlı sonuçlar verir.

Türk Hukukunda Arabuluculuk

Türk hukukunda arabuluculuk, 2012 yılında yürürlüğe giren 6325 sayılı Arabuluculuk Kanunu ile düzenlenmiştir. Bu kanun, arabuluculuğun kapsamını, tarafların yükümlülüklerini, arabulucunun görev ve sorumluluklarını belirler. Arabuluculuk, 2018 yılında daha da yaygınlaşmış ve iş hukuku ile ticaret hukuku gibi alanlarda zorunlu hale gelmiştir.

Arabuluculuk, özellikle iş davaları gibi daha kişisel ve duygusal bağların bulunduğu uyuşmazlıklarda önemli bir rol oynar. Taraflar, bir arabulucu aracılığıyla karşılıklı anlayışla çözüme ulaşarak, hukuki süreçlerden daha az zarar görmüş olurlar.

Arabuluculuk Süreci

Arabuluculuk süreci, tarafların anlaşmazlıklarını çözmeye yönelik gönüllü bir çözüm sürecidir. Bu süreçte izlenen adımlar genel olarak şunlardır:

1. Başvuru: Taraflardan biri veya her ikisi birden arabuluculuk için başvurur. Taraflar anlaşmazlıklarını mahkemeye taşımadan önce arabuluculuk yoluna gitmek istiyorsa, başvuruları arabuluculuk merkezlerine yapılabilir.
2. Arabulucu Seçimi: Taraflar, uyuşmazlıklarının türüne göre bir arabulucu seçerler. Arabulucu, tarafsız, deneyimli ve konusunda uzman biri olmalıdır. Arabulucular, genellikle hukuk, ticaret veya iş hayatı gibi alanlarda deneyime sahip profesyonellerdir.
3. Toplantılar: Arabulucu, taraflarla ayrı ayrı veya birlikte görüşmeler yaparak, her iki tarafın da endişelerini ve taleplerini anlamaya çalışır. Arabulucu bu süreçte, taraflara çözüm önerileri sunar ve tarafları uzlaştırmaya çalışır.
4. Sonuç: Taraflar anlaşmaya varırlarsa, bu anlaşma bir “arabuluculuk protokolü” olarak yazıya dökülür ve imzalanır. Eğer taraflar anlaşamazlarsa, arabuluculuk süreci sonlandırılır. Anlaşmaya varılan durumda, protokol yasal bağlayıcılığa sahip olabilir.

Arabuluculuğun Avantajları:

1. Hızlı Çözüm: Arabuluculuk, genellikle mahkemeye kıyasla daha hızlı bir çözüm sunar. Mahkeme süreçleri yıllar sürebilirken, arabuluculuk birkaç hafta veya ay içinde tamamlanabilir.
2. Daha Düşük Maliyet: Mahkeme masraflarına kıyasla arabuluculuk süreci daha düşük maliyetlidir. Hem avukatlık ücretleri hem de yargılama masrafları daha azdır.
3. Gizlilik: Arabuluculuk süreci gizli yürütülür. Taraflar, çözüm süreçlerini mahkemede olduğu gibi kamuya açıklamak zorunda değillerdir. Bu durum, tarafların ilişkilerinin zarar görmemesi açısından önemlidir.
4. Kontrollü Süreç: Taraflar, çözüm sürecini kendi istekleri doğrultusunda şekillendirebilirler. Arabulucu sadece rehberlik eder; karar verme yetkisi taraflara aittir.
5. İleriye Dönük İlişkilerin Korunması: Taraflar arasında devam eden bir iş ilişkisi veya kişisel bir bağ varsa, arabuluculuk bu ilişkilerin sürdürülebilirliği için daha uygun bir çözüm yolu olabilir. Mahkemeye başvurmak, genellikle taraflar arasındaki ilişkiyi daha da gerilebilir.

Arabuluculuğun Dezavantajları:

1. Tarafların Anlaşamaması Durumu: Arabuluculukta taraflar, sonuca varamazsa, bu durumda mahkemeye başvuru hakkı devam eder. Arabuluculuk sürecinin başarısız olmasından dolayı zaman kaybı yaşanabilir.
2. Zorunluluk: Bazı durumlarda, özellikle iş davalarında, taraflar arabuluculuk yoluna gitmek zorundadır. Bu durum bazı kişiler için istenmeyen bir süreç olabilir.
3. Yasal Bağlayıcılık: Arabuluculukta yapılan anlaşmalar her zaman yasal bağlayıcılığa sahip olmayabilir. Ancak taraflar anlaşmaya vardığında, imzalanan protokol mahkemeye taşınarak yasal olarak geçerlilik kazanabilir.

Sonuç:

Arabuluculuk, Türk hukuku ve dünya çapında, taraflar arasındaki anlaşmazlıkların çözülmesi için önemli ve etkili bir araçtır. Hem bireysel hem de ticari uyuşmazlıkların çözülmesinde önemli bir rol oynar. Tarafların arabuluculuk sürecini tercih etmeleri, hukuki süreçleri hızlandırarak, mahkemelere olan başvuruları azaltabilir ve taraflar arasındaki ilişkilerin zarar görmeden çözülmesini sağlayabilir. Arabuluculuk, özellikle iş, ticaret ve aile hukuku gibi alanlarda önemli bir çözüm alternatifi sunmaktadır.

Okuduğunuz makale ile ilgili bir sorununuz yahut danışmak istediğiniz diğer hukuki konularda profesyonel ekibimiz ile iletişime geçebilirsiniz.

Kayseri Avukat Abdullah Boran, hem yerli ve yabancı hem de gerçek ve tüzel kişileri temsil etmekte olup müvekkillerinin amaçları ve talepleri doğrultusunda davalarında avukatlıklarını üstlenmekte ve hukuki danışmanlık hizmeti vermektedir.

Kayseri Avukat Abdullah Boran, avukatlık meslek etiği ve kurallarından taviz vermeden, Avukatlık kanunu ve Türkiye Barolar Birliği Avukatlık Meslek İlkelerine bağlı kalarak, bireysel ve kurumsal müvekkillerinin içinde bulunduğu sorunlara en uygun ve pratik çözümleri üretmeyi taahhüt eder.

Kayseri Avukat Abdullah Boran müvekkillerinin uğrayabileceği zararları engellemek veya en aza indirmek suretiyle hukuki danışmanlık vermekte, ayrıca müvekkillerinin açacağı veya müvekkillerine karşı açılmış olan davalarda müvekkillerini temsil edip onların çıkarlarını korumak için gereken özen ve gayreti göstermeyi vizyon ve misyon edinmiştir.